7420 sayılı Kanunla yapılan düzenleme ile önemli iki yenilik ve değişiklik yapıldı;
Birincisi;
Çalışana ısınma ve elektrik yardımı;
İşveren tarafından çalışanlarının mevcut ücretlerine/prime esas kazançlarına ilave olarak yapacağı elektrik, doğalgaz ve diğer ısınma giderlerine karşılık olmak üzere aylık 1.000 TL’nı aşmayan ödemeler gelir vergisi ve SGK prim kesintisinden istisna edilmiştir. Uygulama 30.06.2023 tarihine kadar yapılan ödemeleri kapsamaktadır.
Bu ödeme için üst sınır olmamakla beraber 1.000 TL’nı aşan kısım için vergi ve SGK kesintisi yapılacağı muhakkaktır. Henüz tebliğ yayınlanmış değil, ancak dikkat edilmesi gereken husus; ödemenin mevcut maaşa ilave olarak ödeniyor olmasıdır.
1.000 TL’lik ısınma ve elektrik yardımı için söz konusu teşvik olmasaydı yapılan ilave ödeme için işverenin katlanacağı vergi ve SGK maliyeti (işçi-işveren kesintileri dahil) yaklaşık 650 TL olacaktı.
Bir diğer husus; söz konusu yardım ödemesi, yasal bir zorunluluk ve hak olmayıp tamamen işveren inisiyatifinde ihtiyari bir ödemedir.
İkincisi;
Çalışana yemek yardımı;
Aslında öteden beri uygulaması olan ve bazı işletmeler tarafından kullanılan bir ek ödeme türüdür. Ancak daha önceki uygulamada işverenin çalışanlarına yemek çeki, kartı ya da kuponu ile yaptığı yemek yardımı ödemeleri vergiden istisna idi.
7420 sayılı Kanunla yapılan düzenleme ile yemek çeki, kartı ya da kuponu ile yapılan ödemelere ilaveten nakit olarak yapılan yemek yardımı ödemeleri de vergiden istisna edilmiş oldu.
İstisna edilecek tutar günlük 51 TL ile sınırlıdır. Ay içinde çalışılan gün sayısı X 51 TL şeklinde bulunacak tutar çalışanın maaşına ilave olarak ödendiğinde vergi kesintisi yapılmayacak, aşan tutar ise vergiye tabi olacaktır.
İstisnanın uygulanması için diğer bir şart işverenin işyeri ya da müştemilatında yemek vermiyor olmasıdır.
Yemek yardımının bir de SGK kesintisi tarafı var: brüt asgari ücretin günlük tutarının %6’sı kadar kısmı (12,59 TL) SGK kesintisinden istisnadır. Yeni bir düzenleme yapılıncaya kadar, günlük 51 TL olarak ödenen yemek yardımının 38,41 TL’sinden SGK kesintisi yapılacaktır.
Nakit ödenen yemek yardımında vergi ve SGK istisnası uygulaması 2022 Aralık ayı başından itibaren geçerlidir.
Değişikliklere ilişkin kanun maddeleri şu şekildedir:
MADDE 2-
193 sayılı Kanunun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (8) numaralı bendinin parantez içi hükmü aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve fıkraya aşağıdaki bent eklenmiştir. “işverenlerce, işyerinde veya müştemilatında yemek verilmeyen durumlarda çalışılan günlere ait bir günlük yemek bedelinin 51 Türk lirasını aşmayan kısmı istisna kapsamındadır. Ödemenin bu tutarı aşması halinde aşan kısım ile bu amaçla sağlanan diğer menfaatler ücret olarak vergilendirilir.”
GEÇİCİ MADDE 1-
(1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren işverenler tarafından çalışanlara elektrik, doğalgaz ve diğer ısınma giderlerine karşılık olmak üzere 30/6/2023 tarihine kadar (bu tarih dâhil) mevcut ücretlerine/prime esas kazançlarına ilave olarak yapılan aylık 1.000 Türk lirasını aşmayan ödemeler, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa göre prime esas kazanca dâhil edilmez ve bu tutar üzerinden 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu uyarınca gelir vergisi hesaplanmaz.
(2) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye ilgisine göre Hazine ve Maliye Bakanlığı ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı yetkilidir.
SGK tarafından yayınlanan 2022/20 sayılı Genelge ile yemek bedelindeki istisna da günlük 51,01 TL’na çıkarılmıştır. İstisna hesabı, günlük asgari ücret tutarının kanuni oran olan % 23,65 ile çarpımı olarak uygulanmaktadır.