Yaz ayları genelde yıllık izinlerin yoğun olarak kullanıldığı/kullandırıldığı dönemlerdir. Kısa yazımızda gerek işveren gerekse çalışanlar tarafından pek bilinmeyen ve çoğu kez yanlış uygulandığına şahit olduğumuz bir konudan çok detaya inmeden bahsedeceğiz: Kısmi Süreli ya da diğer ifadeyle Part Time çalışanların yıllık izin hakları konusu.
İş kanunu 53. Maddesinde gayet açık bir şekilde ifade edildiği üzere “İşyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilir.” Yıllık izin hakkını sağlayan temel kanuni dayanak budur.
Yine iş kanunu 13. Maddesine göre “Kısmî süreli çalışan işçinin ücret ve paraya ilişkin bölünebilir menfaatleri, tam süreli emsal işçiye göre çalıştığı süreye orantılı olarak ödenir.” Yıllık ücretli izin ücret veya paraya bölünebilir bir menfaat olmadığı için yıllık izin kullanımı bakımından kişinin tam süreli ya da kısmi süreli çalışıyor olmasının bir önemi olmamalıdır. Yani ister tam süreli isterse kısmi süreli/part time olsun, deneme süresi de dâhil işe başladığı günden itibaren en az 1 yıl çalışmış olan her işçi yıllık izin hakkına sahip olmalıdır.
Nitekim Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, “Kısmî çalışma Kanunda yer almasına rağmen kıdemin nasıl belirleneceği, ihbar izin gibi haklardan nasıl yararlanılacağı, bu haklarla ilgili hesap şekli yine normatif olarak düzenlenmiş değildir. Konu, yargı kararlarıyla çözüme kavuşturulmaktadır. Buna göre, kısmî çalışma ister haftanın bir veya bazı günleri çalışma şeklinde gerçekleşsin, ister her gün birkaç saat şeklinde olsun, işçinin işyerinde çalışmaya başladığı tarihten itibaren bir yıl geçince kıdem tazminatı hakkının doğabileceği ve izne hak kazanacağı Dairemizce kabul edilmiştir.”(Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 12.2.2008 tarih 2007/31462 Esas, 2008/108 Kararı) görüşüyle kısmi süreli/part time çalışan işçinin yıllık izne hak kazandığını açıklığa kavuşturmuştur.
Yıllık izin süreleri de tam süreli ya da kısmi süreli ayrımı yapılmaksızın tüm işçiler için İş Kanunu 53. Maddede şöyle ifade edilmiştir (istisnalar dışında):
a) Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlar için ondört günden,
b) Beş yıldan fazla onbeş yıldan az olanlar için yirmi günden,
c) Onbeş yıl (dahil) ve daha fazla olanlar için yirmialtı günden, az olamaz.
YILLIK İZİN ÜCRETİ NASIL HESAPLANIR?
Normal şartlarda yıllık izni hak etmiş olan işçinin işverenin belirlediği tarihlerde yıllık iznini kullanması esastır. Ancak iş yoğunluğu gibi bazı sebeplerle kullanılamamış yıllık izin hakları olabilmektedir. Bu durumda iş yerinden ayrılan işçi kullanamadığı yıllık izinler için ücret talep edebilmektedir. Yine Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, “Hesaplamada esas alınacak ücret ise işçinin kısmi çalışma karşılığı aldığı ücret olmalıdır.” (Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 19.02.2018 tarih, 2015/24276 Esas, 2018/3224 Kararı) diyerek yıllık izin ücretinin alınan ücret üzerinden hesaplanması gerektiğini ifade etmiştir.
Yıllık izin ücreti hesabında dikkat edilecek husus kısmi süreli işçinin günlük ücretinin ne kadar olduğu ve yıllık izin süresi içinde kaç günlük çalışma günü bulunduğudur. Yani işçi, kullanamadığı izin süresi içinde bulunan çalışma günü kadar günlük ücret alacaktır.
İlk yorum yapan siz olun