BU SEKTÖRDE KDV ORANI %1,5 OLDU. (HASILAT ESASLI VERGİLEME )
KDV Kanununun 38.Maddesinde 7104 Sayılı Kanunla 29/03/2018 tarihinde yapılan değişiklik ile gerçek usulde vergilendirmenin yanında hasılat esaslı vergilendirme sistemi ihdas edilmiş, düzenlemenin 01.01.2019 tarihinde yürürlüğe gireceği hüküm altına alınmıştı.
Buna göre, İşletme Hesabı Esasına göre defter tutan ticari kazanç sahipleri ile serbest meslek kazanç sahibi mükelleflerden Cumhurbaşkanı tarafından belirlenen sektör ve meslek grupları kapsamında yer alanlar, hasılat esaslı vergileme sistemini tercih edebileceklerdir. Cumhurbaşkanı kararı ile bilanço esasına göre defter tutan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri de bu kapsama dahil olabileceklerdir.[1]
İşletme hesabı esasına göre defter tutan küçük işletmeler ile serbest meslek erbabının, satışları nedeniyle hesaplanan katma değer vergisi dahil toplam hasılatlarına, sabit bir oran uygulayacakları “hasılat esaslı vergileme sistemi” ile bu mükelleflerin vergiye gönüllü uyumunun sağlanması amaçlanmaktadır. Sistemin, giderleri belgelemekte veya indirime konu KDV’yi üretmekte zorlandığı için başka yerlerden sahte ve muhteviyat itibarıyla yanıltıcı belge temin etme ihtimali olan ve çoğunlukla hizmet sektöründe faaliyet gösteren işletmelere yönelik olduğu anlaşılmaktadır.
Bu sistemin ilk olarak uygulanacağı sektör ve vergi oranı nihayet belli oldu. Hasılat Esaslı Vergilendirme Usulü Uygulanacak Sektör ve Vergi Oranı Hakkında 718 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı 07.02.2019 tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre, belediyeler tarafından ruhsat verilen, toplu taşıma hatlarını kiralayan, toplu taşımanın hizmet satın alma yollarıyla yerine getirilmesi halinde bu hizmeti sunan otobüs işletmelerinin otobüsle yaptıkları toplu taşımaya ilişkin hasılat esaslı vergilendirme usulüne göre uygulayacakları vergi oranı yüzde 1,5 olarak belirlendi.
Bu işletmeler;
- Sürücüsü dahil en az 18 oturma yeri olan toplu taşıma aracıyla hizmet vermeleri,
- Münhasıran il sınırları içinde faaliyet göstermeleri,
- Münhasıran kararda tanımlanan faaliyetle iştigal etmeleri ve
- Gelirlerinin tamamını elektronik ücret toplama sistemleri aracılığıyla tahsil etmeleri şartıyla bu uygulamadan yararlanabileceklerdir.
Hasılat esaslı vergilendirme usulüne geçen mükellefler, iki yıl geçmedikçe bu usulden çıkamayacaklardır. Belediyelerin otobüs işletmeleri ile doğrudan veya dolaylı olarak sermayesinin yüzde 51 veya daha fazlası belediyelere ait şirketler söz konusu uygulama kapsamına alınmadı.
Uygulama şu şekilde olacak;
Şehir içi toplu taşıma faaliyetinde bulunan belirlenen mükellefler, talep etmeleri halinde vergiye tabi işlemlerin karşılığını teşkil eden (katma değer vergisi dâhil) bedel üzerinden, %1,5 oranı uygulanmak suretiyle hesapladıkları katma değer vergisini, indirilecek katma değer vergisi ile ilişkilendirmeksizin beyan ederek ödeyeceklerdir.
Bu mükellefler; kazançlarının tespitinde kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla alış vesikalarında gösterilen katma değer vergisi ile hasılat esaslı vergilendirme usulüne göre beyan ederek ödedikleri katma değer vergisini işlemin mahiyetine göre gider veya maliyet, yaptıkları teslim ve hizmetler dolayısıyla hesapladıkları katma değer vergisini de gelir olarak dikkate alacaklardır.
Aşağıdaki tabloda; belirlenen mükellefler için gerçek usulde ve hasılat esaslı usulde karşılaştırma yapılarak örnek bir hesaplama yapılmıştır. Örnekte, (A) Şehir içi Yolcu Taşıma Otobüs İşletmesinin Ocak 2019 döneminde, 100.000 TL tutarında hizmet üretip sattığı, buna karşılık 80.000 TL tutarında KDV’li maliyeti olduğu varsayılıp, diğer veriler göz ardı edilmiştir. Bu verilere göre, (A) işletmesi, Ocak/2019 döneminde hasılat esaslı vergilemeyi tercih ederse 1.770 TL, bu yönde bir tercihte bulunmazsa 3.600 TL KDV ödeyecektir. Bununla birlikte, indirilecek KDV ve Hasılat esaslı ödenecek KDV aynı zamanda maliyet/gider olarak, yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanan KDV de gelir olarak dikkate alınacağından söz konusu dönemdeki kar, hasılat esasını tercih eden mükellef için 1.830 TL tutarında fazla çıkacaktır. Bu sektörle KDV sistemimize giren “Hasılat Esaslı Vergileme” sisteminin, ilerleyen zamanlarda daha geniş mükellef gruplarına da uygulanacağı tahmin edilmektedir.
| (A )İşletmesi Şub.19 | Hasılat Esaslı Vergileme |
Gerçek Usulde Vergileme |
|||
| Toplam Yolcu Taşıma Hizmeti Tutarı | 100.000,00 | 100.000,00 | |||
| Hesaplanan KDV (%18) | 18.000,00 | 18.000,00 | |||
| KDV Dahil Hasılat | 118.000,00 | 0,00 | |||
| Cumhurbaşkanlığınca belirlenen oranda Hasılat Esaslı Ödenecek KDV ( %1,5) |
1.770,00 | 0,00 | |||
| Şubat 2019 Toplam KDV’li maliyet Tutarı | 80.000,00 | 80.000,00 | |||
| Şubat ayı İndrilecek KDV Tutarı | 0,00 | 14.400,00 | |||
| Gerçek Usulde Ödenecek KDV (18.000-14.400) | 0,00 | 3.600,00 | |||
| Hasılat Tutarı | 100.000,00 | 100.000,00 | |||
| Haslıata Eklenecek Tutar | 18.000,00 | 0,00 | |||
| Toplam Hasılat Tutarı | 118.000,00 | 100.000,00 | |||
| Maliyet Tutarı | 80.000,00 | 80.000,00 | |||
| Maliyete Eklenecek Tutar (1) | 14.400,00 | 0,00 | |||
| Maliyete Eklenecek Tutar (2) | 1.770,00 | 0,00 | |||
| Toplam Maliyet Tutarı | 96.170,00 | 80.000,00 | |||
| G.Safi Kar | 21.830,00 | 20.000,00 | |||
[1] 7144 sayılı kanun Md.6
